Diabierna ta Rijksministerraad y Gabinete Wever-Croes su contesta na CAft ta un berguensa

E siman aki Gobierno di Reino lo trata CAft su recomendacion pa un aanwijzing pa Conseho di Minister di Aruba. Dia 14 di september 2022 e supervisor financiero a reacciona ariba Gobierno su nota di cambio na presupuesto 2022 y najaarsnota. Riba 23 di september 2022 Gobierno di Aruba a manda nan contesta riba CAft su reaccion y e ta un berguensa. Gabinete Wever-Croes II ta purba nabega e situacion a base di falsedad, manipulacion y cobardia. Prome Minister ta cuminsa na lamenta fecha di publicacion di CAft su conseho, e hipocresia pa un persona cu tanto a vocifera transparencia y integridad aparentemente no ta registra cerca dje.

Den Aruba su comunicacion ta sigui un carta di MinFIC, sra. Xiomara Maduro, cu ta cuminsa na bisa CAft cu nan a haci fout den calcula e desviacion maximo den deficit permiti. Na 2022, mescos cu e dos aรฑanan anterior, Aruba a haya exoneracion di produci un surplus di por lo menos 1% segun e LAft. Mirando cu dicho exoneracion no ta aplica na 2023, logica ta dicta cu cualkier desviacion di e norma mester salvaguardia e siguransa cu Aruba lo bolbe na un surplus di por lo menos 1% na 2023 (algo cu Corsou ya caba a compromete na dje). No segun Xiomara, pero nos lo bolbe na e punto ki aki un djis.

Advertisements

Gobierno di Aruba su gran argumento ta cu nan a baha e deficit di 1.028 miyon na 2020 te cu 148 miyon na 2022. E problema cu esey ta cu nan mes no a logra nada, na 2020 durante lockdown nos economia a practicamente cera. Ta obvio cu reapertura di nos frontera y yegada di turistanan di nobo lo produci fondonan cu lo baha e deficit. Tempo cos tabata malo gobierno tabata keha cu Aruba ta un di e paisnan mas afecta na mundo como cu nos economia ta mas cu 90% dependiente ariba turismo y a sufri un contraccion di 22%. E aรฑa despues Gobierno kier gaba cu economia a crece mas hopi den henter region na 13% lubidando cu e aรฑa prome ela baha pa e cantidad mas grandi den region. Awor e manipulacionnan ey por traha cu algun partidista pero sigur no cu CAft y ban spera no cu Rijksministerraad. Awor na 2022 nan ta spera crecemento di alrededor 8,8% dus nos lo a recupera e 22% cu nos a bay atras na 2020 y posiblemente surpasa 2019.  

Pakiko e placa no ta yega??? E problema ta cu gastonan di Gobierno tabata 1.389,5 miyon na 2019 prome cu pandemia y na 2022 (sin FASE, sin loonsubsidie y sin paga 100% compensacion na empleadonan publico), gastonan di gobierno ta na 1.508 miyon. Berdad gastonan di interes ariba proyectonan PPP a subi cu 10 miyon pero gastonan na 2022 ta 118,5 miyon mas halto cu na 2019. Apesar di esey ainda Sra. Wever-Croes y su gabinete kier insisti cu Gobierno a baha gasto, lo ta den un universo paralelo paso den esaki no.

Desafortunadamente Gobierno su intentonan di manipula no ta caba eynan, nan ta sigui pa bisa CAft cu Debt/GDP ratio a baha 25,7% entre 2020 y 2022. Pa compronde con absurdo e argumento aki ta mester recorda cu Debt/GDP ta un midi cu ta compra e debenan di un pais pa tamaรฑo di su economia (balor di tur producto y servicio produci) anualmente. Na 2019 Aruba su GDP tabata 6.030 miyon y na 2020 ela baha te cu 4.672 miyon dus nos Debt/GDP a subi substancialmente. Mientras nos economia ta recupera e ratio ta mehora dus atrobe Gobierno ta purba pretende cu ta danki na nan maneho e Debt/GDP ratio a mehora y no final di e pandemia. E tristo berdad ta cu nan a haci mas daรฑo cu bon, hisando gastonan di sector publico pa mas cu 100 miyon compara cu 2019. Aruba su recuperacion ta apesar di Gabinete Wever-Croes, no danki na nan.

Gobierno ta constata na CAft cu na 2022 lo logra spaar 60 miyon na AZV algo cu nos tur na Aruba sa cu no ta bay sosode. Den Parlamento Sra. Wever-Croes a indica cu Hulanda ta para ariba cu e recorte mester ta den cuido medico pero CAft su carta di 24 september 2022 ta bisa cu si e recorte no wordo logra den cuido e mester baha di otro parti di e presupuesto di salubridad. Manera ta custumber nan no a baha gastonan structuralmente den otro area di salubridad tampoco (al contrario gastonan administrativo a subi pa un periodo) y awor parce nan ta studiando pa fuse AZV y SVb pa nan plunder e fondonan di cesantia y caba di kibra tur cos.

Pero e parti mas peligroso di Gobierno su contesta pa CAft ta MinFIC su insinuacion cu usando e carry-forward rule Aruba lo cumpli cu e necesidad di produci un surplus di 1% manera e LAft ta prescribi. Den otro palabra Gabinete Wever-Croes ta bisando CAft y RMR, no worry cu nos no ta bay produci e surplus paso e gobierno despues di nos si lo mester hacie. No ta solamente esey, den nan pronosticonan multi-anual, Gobierno ta indica cu na 2025 lo produci un surplus di 1,6%, na 2026 2,1% y na 2027 2,4%. Dus MEP-RAIZ kier schuif tur nos problemanan financiero pa un fecha den futuro caminda nan no lo tey mas. Si nan mes no por logra un surplus di 1% na 2023 of 2024 nan kier convence RMR cu ta e proximo gobierno su deber di sanea finansas publico. Loke nan ta purba haci ta mara man di proximo gobierno pa bay produci un surplus mas cu dobel e tamaรฑo di loke nan mes no por logra.

Manera Gabinete Wever-Croes ta demostra, produci un surplus no ta facil paso e kier men cera faha. Gobierno MEP-RAIZ no ta bay logra produci un surplus di 1% durante henter nan periodo di gobernacion pero nan kier CAft y RMR acepta cu e gobierno cu lo sigui nan mester bay produci surplus di ariba 2%. Dus hisa gastonan pa mas cu 100 miyon, elimina fondonan pa drecha RWZI y protege nos industria turistico no ta suficiente daรฑo, nan kier castiga pueblo mas pisa den futuro tambe exigiendo di proximo gobierno surplusnan riba 2%.

Diabierna no ta keda RMR nada otro cu actua y pone un fin na e bagamunderia y falsedadnan di un gobierno cu interes unicamente pa su mes.